11 lutego 2023, byliśmy ( 60 osób z UTW ) w Teatrze im. Stefana Żeromskiego w Kielcach na spektaklu „Uciekła mi przepióreczka”.
Opisana przed stu laty historia zderzenia elit i ich pomysłu na edukowanie niższych warstw społecznych (tworzenie na wsi uniwersytetu ludowego), została skonfrontowana z wypowiedziami współczesnych nauczycielek otwarcie krytykujących obecny system kształcenia. Dostało się także samemu Żeromskiemu za stworzenie wzorców Siłaczek i Judymów, które to wzorce do dzisiaj obowiązują – to od nauczycieli, bardziej niż od lekarzy oczekuje się poświęcenia i pracy społecznej, podporządkowania tej misji prywatnego życia. Wypowiedzi polonistek z pewnością zachęcają do zastanowienia się nad głębszym wydźwiękiem sztuki.
Zapomniany dramat „Uciekła mi przepióreczka” Żeromskiego, po prawie stu latach od jego ogromnego sukcesu i popularności, wymaga współczesnego przyjrzenia się mu. Spektakl” Przepióreczka…”opowiada
o emancypacji kobiet, potrzebie ogólnego dostępu do nauki i kultury.
Michał Kotański dyrektor teatru wraz z Pawłem Sablikiem postanowili wydobyć z cienia bohaterkę „Przepióreczki…” Dorotę Smugoniową, wiejską nauczycielką, która zakochuje się w rzutkim, lecz bujającym w obłokach Przełęckim. Dla niego jest gotowa porzucić Porębiany (czyli Chęciny) i męża. To w postaciach małżonków ujawnia się konflikt między profesorami, mądrymi miastowymi pięknoduchami a mieszkańcami wsi, którym przybysze burzą dotychczasowy ład, niszczą jakże bardzo święte dla nich wartości. Jedną z najbardziej poruszających scen w tym spektaklu jest rozmową między Przełęckim a wiejskim nauczycielem Smugoniem, który mówi o krzywdzie jakiej doznał od tych, którzy mają się za wielkich zbawców. G.G.
